Bút ký- MÁ VÀ TUỔI THƠ TÔI -Chiều nghĩa trang-Thăm Lại Trường Xưa - NGOC VÂN

Các bạn thân mến,

Bài hồi ký ngắn Má Và Tuổi Thơ Tôi và hai bài thơ Chiều Nghĩa Trang, Thăm Lại Trường Xưa của Ngọc Vân vừa được chọn đăng trong cuốn Đặc San VT- NTH NT 2015 phát hành tại San Jose vào giữa tháng 8/2015 vừa qua.

NV xin được chia vui cùng các bạn. Mời các bạn đọc bài viết của Ngọc Vân nhé.

NV

MÁ VÀ TUỔI THƠ TÔI .

Khi tôi chào đời thì  Ông Nội tôi đã mất từ lâu. Nhìn hình thờ, tôi thấy Ông tôi thật uy nghi với vầng trán cao, đôi mắt sáng tinh anh. Tôi nghe Ba Má kể lại là Ông Nội  tôi học rất giỏi, đậu Phó Bảng, được bổ nhiệm làm Quan Tri Phủ Thành  Diên Khánh - Khánh Hòa.  Gia đình  bên Nội tôi rất  giàu có từ thời ông Cố. Bà Nội tôi mất sớm. Ông Nội chỉ có một mình Ba tôi.  Ba tôi  học trường Providence ở Huế.  Ba tôi gặp Má tôi  như một sự sắp đặt thật kỳ diệu của duyên tiền định.                                                                                                                Năm ấy, dịp hè, thay vì đi về  Phan Rang nghỉ hè, Ba tôi lại ghé qua Nhatrang, tình cờ gặp một người bạn cũ và theo về  nhà người bạn ấy ở Cửa Bé, một làng chài bé nhỏ của Nha Trang. Về đây, Ba tôi  gặp Cậu Sáu, Cậu Tám của tôi là những nhà giáo trường làng.  Các Cậu tôi rất hiếu khách, mời Ba tôi về nhà Ngoại tôi chơi. Ông Ngoại tôi mất sớm. Bà Ngoại chỉ có một con gái duy nhất là Má tôi nên Bà rất cưng chìu Má. Bên Ngoại tôi có gene nghệ sĩ, các Cậu tôi là nhà giáo, chơi  đàn kìm rất giỏi, nên Má tôi là người con gái duy nhất trong làng  được học chữ, biết đàn. Má tôi rất mê đọc sách .                                                                                      Tôi nghe Má kể lại, buổi tối hôm đó, trời sáng trăng.  Bà ngoại nấu cháo gỏi cá thu rất ngon và mọi  người cùng ngồi  ăn ở sân trước nhà.  Phía trước sân là bờ sông thơ mộng lồng lộng gió. Ba tôi đã  bị hút hồn ngay khi lần đầu tiên gặp Má  tôi, một thiếu nữ xinh đẹp, thông minh, lại đàn hay.  Ăn tối xong, cả nhà  cùng chơi đàn,và Ba tôi cũng góp vui bằng các bài hát Pháp nổi tiếng thời ấy. Từ bé, Ba sống thiếu Mẹ và luôn khao khát tình gia đình.  Bây giờ, trong cái không khí  ấm áp vui vẻ, chân tình của nhà Ngoại tôi, dưới ánh trăng sáng vằng vặc, ngắm bàn tay Má  mềm mại, uyển chuyển tấu  khúc Kim Tiền, nhạc tiền chiến...réo rắt, Ba cảm thấy thật hạnh phúc khi đã  tìm được người trong mộng.  Má tôi cũng rất có cảm tình với Ba tôi, một thanh niên cao lớn ,lịch sự ,nho nhã, nói chuyện  duyên dáng và hát cũng hay nữa.  Sau nhiều lần  tiếp tục đến thăm nhà Ngoại, Ba tôi  xin phép Ông Nội cho Ba cưới Má tôi.                                                                                            So với  bên Nội tôi là  danh gia vọng tộc, thì bên Ngoại tôi rất bình thường, dân dã . Lúc đầu, Ông Nội tôi và các cô chú của Ba  khăng khăng  phản đối vì cho là không môn đăng hộ đối.  Nhưng Ba tôi vẫn cương  quyết đòi cưới Má tôi cho bằng được . Cuối cùng , Ông Nội tôi đành phải nhượng bộ đến tìm hiểu về gia đình bên Ngoại.  Khi thấy cả đoàn người trang trọng đưa kiệu Ông Nội đến, lúc này, cả làng Cửa Bé, cả nhà Ngoaị  tôi mới sững sốt , kinh ngạc  vì lúc ấy mới biết Ông Nội tôi  là Quan Lớn và Ba tôi là Cậu Ấm/ của Quan.

.Ba tôi đã kể lại, khi gặp Má tôi,  Ông Nội tôi rất  ưng ý vì  vẻ đoan trang, thùy mị và cách đối đáp lễ phép, thông minh của Má.  Lại thấy các Cậu tôi đều là nhà giáo, tác phong chững chạc, gia đình nề nếp, cuối cùng, Ông Nội đã chấp thuận cho Má được làm dâu của Ông. Theo đề nghị của Ông Nội, Ba tôi đã đưa Má tôi ra  Huế học tại một trường dạy Nữ Công Gia Chánh dành cho các tiểu thư  con Quan đến học trước khi đi lấy chồng.                                                                                      Và một đám cưới trọng thể, rỡ ràng đã được cử hành theo cung cách nhà Quan. Ông Nội tôi, võng lọng oai nghiêm, cùng Ba tôi, họ Nội và đoàn tùy tùng đi rước dâu.  Dân làng ai cũng xôn xao bàn tán về  một đám cưới rực rỡ đẹp như mơ chỉ có  trong chuyện cổ tích. Má tôi, một cô bé mười bảy tuổi  ngây thơ, dịu dàng, ngày ngày chỉ thích đọc sách và mê chơi đàn, lại bỗng nhiên trở thành Mợ Ấm .                                                                                                            Ba Má tôi là một đôi uyên ương vô cùng hạnh phúc. Với tình yêu  nồng nàn và chân thành của Ba, Ba đã là người bạn đời thân thiết, luôn chia sẻ  giúp Má trở nên mạnh mẽ, can đảm gánh vác lên vai những trách nhiệm nặng nề quá sức Má, khi phải về trông coi một cơ ngơi đồ sộ của nhà chồng. Đây là gia sản có được từ thời Ông Cố ,và Ông Nội tôi, Cô ,Chú của Ba tôi tiếp tục quản lý.  Ông Nội tôi thường hay đi kinh lý xa ở Thành Diên Khánh. Má tôi phải luôn chịu nhiều áp lực khi sống gần Cô Chú  của Ba là những người rất phong kiến, bảo thủ.  Dù rất vất vả, cực nhọc, luôn bị căng thẳng lo lắng , Má tôi luôn cố gắng hoàn thành trách nhiệm làm dâu con một cách chu toàn và hiếu thuận nên Ông Nội thương quý Má tôi lắm .                                              Sau khi Ông Nội tôi mất, lúc đó, ở Phan Rang, tình hình không được an ninh. Ba đưa Má về Nha Trang sống . Lúc này là giai đoạn hạnh phúc nhất của Ba Má tôi . Ngôi biệt thự  xinh xắn  nằm ngay góc đường Yersin - Triệu Ẩu  là tổ ấm tuyệt vời của Ba Má.  Chị tôi và tôi được sinh ra và lớn lên ở đây.  Ba tôi đi làm ở Ty Công Chánh Nha Trang .  Ba tôi vô cùng hãnh diện có được người vợ hiền xinh đẹp , tài hoa, lại tháo vát đãm đang, nấu ăn ngon xuất sắc và luôn  chăm sóc chu đáo  cho chồng con .                                                                                                                                  Tôi nhớ những buổi sáng, cả nhà cùng đi tắm biển.  Ba ôm tôi vào lòng và cùng tôi bồng bềnh trên sóng nước.  Má và chị tắm ở gần bờ. Tắm xong, cả nhà  cùng ăn bánh tôm, đậu phộng luộc và tàu hủ nóng thật ngon.  Gia đình tôi luôn rộn rã tiếng đàn hát, tiếng vui cười .. Rồi tôi  được Ba dạy tôi đọc những nét chữ, con số đầu tiên.  Má  kiên nhẫn cầm tay tôi tập viết …                                                                 Nhưng những ngày hạnh phúc không lâu.  Sức khỏe Ba yếu dần.  Ba bị đau tim nặng.  Khi tôi lên sáu tuổi, Ba đau nhiều hơn.  Nhiều đêm, Ba lên cơn mệt, thở dốc. Cả nhà nhốn nháo, căng thẳng.  Ông anh họ phải cấp tốc chạy đi mời bác sĩ đến cấp cứu cho Ba.  Thấy Ba càng lúc càng mệt, Má cương quyết đưa Ba vào Sài Gòn điều trị ở bệnh viện Saint Paul  rồi Grall. Nhiều khi kéo dài vài ba tháng, Má mới đưa Ba về…Rồi lại đi, lại về..kéo dài bốn năm trời đằng đẵng .                            Mỗi lần thấy Ba Má chuẩn bị hành lý đi xa, tôi khóc rưng rức.  Khi đoàn tàu từ từ chuyễn bánh trong tiếng còi tàu ảm đạm lạnh người, tôi ôm chầm lấy chị và hai chị em cùng khóc nức nở. Má tôi  kể lại, có lần đưa Ba đi cấp cứu bằng xe hơi, lúc xe đi ngang qua Phan Rang, qua cầu Đạo Long, Ba tôi tĩnh lại. Ba ngậm ngùi nhìn những  đồng ruộng xanh tươi bạt ngàn của gia đình chạy dài hun hút  theo đường xe đi, mà nước mắt Ba chảy dài, lòng quặn đau vì thấy mình nay đau, mai ốm, bất lực nhìn mọi cái đều xa khỏi tầm tay. .                                                                                               Tôi ở nhà với Bà Ngoại, chị tôi và bốn anh chị họ, con của cậu Sáu và cậu Tám .Lúc này, các Cậu tôi đã mất nên Ba Má tôi đem các cháu về ở chung, nuôi dạy cho đến khi các anh chị ấy lập gia đình.  Lúc đó, bạn thân thiết của tôi  là hai con poupée Má đã mua cho tôi.  Tôi rất thích lấy khăn tắm quàng lên đầu mình, tưởng tượng mái tóc mình đang thật dài và khoái chí dùng kẹp ba lá kẹp lại cho giống người lớn. Chơi chán, tôi lại khóc vì nhớ Ba Má. Tôi cứ lấy hình Ba Má ra ngắm cho đỡ nhớ.  Nhiều buổi trưa không ngủ, tôi lén bà Ngoại chạy ra vườn, tần ngần ngắm những cây hoa hồng, hoa cúc ..rồi nhớ lại dáng Má hay ngồi tỉa lá, bắt sâu, nhớ Ba ngồi bên cạnh âu yếm nhìn Má, tôi lại khóc.  Lúc đó, tôi sáu tuổi, nhưng tôi đã cảm nhận được nổi buồn vì tôi luôn khát khao tình Ba Má.                                            Cho đến một hôm, lúc tôi lên tám, thật bất ngờ, anh Hai, rễ cậu Sáu, đang làm việc ở Sở Tài Chánh về thăm nhà .Theo lời dặn của Ba Má tôi, anh đưa tôi vào Sài Gòn thăm Ba Má. Chị tôi kẹt đang thi , nên không đi được.                                     Không thể kể xiết niềm hạnh phúc òa vỡ trong tôi khi tôi gặp Ba Má.  Ba Má ôm tôi, vừa khóc, vừa hôn lấy hôn để.  Còn tôi,  một tuần được gần Ba Má, dù chỉ gặp được vào buổi chiều, tôi sung sướng như bay bổng lên chín tầng mây.  Bệnh viện Grall ( hiện nay trở thành BV Nhi Đồng 2), lúc đó là bệnh viện của Pháp, được xây trên một khu đất rộng thênh thang.  Lần đầu tiên trong đời, tôi được nhìn thấy một bệnh viện đẹp sang trọng, sạch bóng, rộng lớn mênh mông, và sân bệnh viện giống như công viên, với những lối đi thẳng tắp, những hàng cây cao xanh ngát  và dập dìu từng đàn chim nhãy nhót tung tăng. Tôi chỉ được vào thăm Ba Má vào buổi chiều từ bốn giờ theo quy định của bệnh viện và đến chín giờ tối là về ngủ ở nhà anh Hai . Thấy tay Má tôi quấn băng trắng, anh Hai hỏi thăm và được biết, mỗi bửa sáng, Má đi ra chợ Cũ, mua thịt, rau quả tươi và thuê một bếp ở một tiệm ăn gần đó để Má nấu cơm cho Ba ăn, vì thức ăn trong bệnh viện, Ba ăn mãi cũng ngán.  Hôm trước, đi xe cyclo máy, chú tài chạy xóc quá, làm nước xúp trào lên tay Má tôi. May mà Má tôi chỉ bị bỏng nhẹ. Thương Má quá, Má thật cực nhọc, vất vả, nhưng lúc nào Má cũng chịu thương chịu khó, chăm sóc Ba thật chu đáo, tận tụy.                                                                                                                              Mấy hôm sau, Má đưa tôi đi dạo chợ Bến Thành.  Lần đầu tiên trông thấy một cái chợ  thật rộng lớn bán quá nhiều thức ăn ngon, tôi phấn khích, thích thú lắm..Mỗi ngày, Má lần lượt  cho tôi thưởng thức từng món tôi yêu cầu:  món bún thịt nướng ,phở bò, gỏi cuốn, bánh cuốn, chè đậu xanh bánh lọt ..,tôi ăn no căng cả bụng.  Ba Má vui lắm!  Chiều nào, Ba Má và tôi cũng đi dạo trong sân vườn bệnh viện. Tôi đi giữa, vừa nắm tay Ba, tay Má, vừa líu lo hát bài Tuổi Thơ là bài hát ruột của tôi hồi đó cho Ba Má nghe.  Lúc đó, tuy còn bé, nhưng tôi cũng thoáng buồn khi nhìn làn da xanh mướt của Ba và đôi mắt trủng sâu của má.  Những buổi chiều thần tiên ấy , không bao giờ tôi quên được.                                                                           Sau này, thỉnh thoảng, khi tôi đưa  cháu ngoại đi chích ngừa ở đây, tôi lặng người xúc động khi ngồi lại trên băng ghế đá ngày xưa, nhớ lại tôi, bé con ngày nào, cùng Má chơi nhảy lò cò ở đây.  Ba nhìn hai Má con mà rưng rưng nước mắt.  Những chú chim sẻ vẫn ríu rít trên cây cổ thụ ngày xưa, và hình ảnh Ba tôi, xanh xao, tiều tụy, cố gắng hát cho hai Má con nghe hết bài C’est à Capri, Má ngồi mơ mộng, đôi mắt thật buồn ..tất cả ,như một khúc phim quay chậm, thật rõ nét và thật buồn.                                                                          Ngày cuối cùng trước khi tôi về lại Nhatrang, tôi buồn nẫu cả ruột.  Má đưa tôi ra chợ mua quà cho hai chị em.  Tôi còn nhớ tôi đã đòi Má mua cho đôi guốc màu tím hoa cà có vẽ cành lan trắng.  Buổi tối cuối cùng, tôi muốn ngủ lại cùng Ba Má, nhưng không được. Tôi cứ bám riết Má không chịu rời. Má đưa tôi ra ghế đá, dỗ dành năn nỉ tôi : “ Con về trước , vài hôm nữa Ba khỏe , Ba Má sẽ về với con ngay .” Tôi gục gặc đầu mà nước mắt chảy ròng ròng . Tôi ôm Má tôi, hít thật sâu mùi hương của Má, từ cổ, từ tóc Má,từ khuôn mặt Má . . Tôi chỉ muốn được nằm yên mãi mãi trong lòng Má như thế này !                                                                                  Hôm sau, dù tôi khăng khăng không muốn Má đi đưa vì tôi biết sẽ buồn lắm, nhưng Má vẫn đi cùng tôi và anh Hai ra  ga xe lửa. Đến nơi , tôi làm ra vẻ cứng cỏi :” Thôi Má về đi ,con không sao mà .” Má dịu dàng nhìn tôi :” Khi nào tàu chạy là Má về ngay .”  Anh Hai dắt tôi lên toa tàu. Tôi nhìn qua cửa sổ. Má tôi, nước mắt lưng tròng, vẫn cố cười với tôi như mếu.  Thật đau lòng, và không hiểu sao, tôi lại nổi cơn bướng bỉnh. Tôi nói lớn với Má :” Má đi về đi ,con không sao mà ,con không nhìn ra ngoài nữa đâu” .  Và tôi quay vào bên trong. Chừng vài phút trôi qua ,tôi lại xoay người ló đầu ra cửa sổ, không thấy Má đâu cả, tôi hoảng hốt khóc thét lên : “ Má ơi, Má đâu rồi ?”. Má tôi, lúc đó đang nép sát người vào thân tàu, Má nhoài người lên, nắm chặt tay tôi. Má vừa khóc,vừa nói :” Vậy mà khi nãy ,con cứ đòi Má đi về !” .Hai Má con ,tay trong tay, nước mắt ràn rụa.  Anh  Hai đứng bên cũng khóc. Đột nhiên , tiếng còi tàu vang lên não nuột và tàu từ từ chuyễn bánh .Má cố chạy theo một quảng rồi dừng lại vì tàu bắt đầu nhanh dần. Tôi cố nhoài người ra nhìn Má đang xa dần ..Dáng Má liêu xiêu, cô độc trong sân ga, dưới ánh đèn vàng ảm đạm.  Má vẫn cố vẫy tay dù tôi không còn nhìn rõ Má nữa. Tôi khóc nức nở.  Con tàu tiếp tục chạy băng qua những khu phố xe cộ đông đúc, những ngã tư đèn xanh , đèn đỏ rực rỡ.  Tôi hình dung Má tôi đang thất thểu giữa đám đông xa lạ ngược xuôi. Tôi biết Má đang đau buồn lắm. Không biết về bệnh viện, Má có còn bụng dạ để  ăn tốí không. Cả buổi chiều nay, Má  lăng xăng ép tôi ăn hết một tô phở gà và một chén chè đậu trắng. Tôi cố ăn mà không thấy ngon như hôm trước ..                                                                                                                        Khi nhìn xung quanh ,thấy những bé trạc tuổi tôi đang sung sướng nằm ngủ trong lòng ba mẹ chúng, tôi lại tủi thân, nước mắt tuôn tràn.  Anh Hai cố dỗ dành ,nhưng làm sao tôi có thể ngừng khóc, khi lòng tôi đang quay quắt, cuồn cuộn nhớ Ba ,nhớ Má ..Tôi khóc đến mệt lã và thiếp đi lúc nào không hay ..Cho đến khi tôi  bừng tỉnh dậy, tàu đã đến nơi. Nắng lên chan hòa. Một cảm giác thật áo não trong tôi lúc đó:  Đây là Nha Trang. Tôi xa Ba Má thật rồi!                                                        Rồi cả nhà lại mừng rỡ chào đón Ba Má tôi trở về ..Rồi Ba Má lại quay vào Bệnh viện Grall.. Bốn năm dài đằng đẵng đối với Má tôi với bao nhọc nhằn, lo âu, đau khổ, nhung nhớ..Nhưng Má vẫn một lòng chung thủy, tận tụy và yêu thương Ba.  Một tháng sau cùng, trước khi Ba tôi mất, Má nhờ các sư Thày đến tụng kinh cầu an cho Ba.  Và cái ngày đau buồn đã đến.  Ba ngủ rồi đi luôn rất nhẹ nhàng trong tiếng cầu kinh Bát Nhã. Má nắm tay chúng tôi, gương mặt thất thần, nước mắt ràn rụa :” Ba bỏ Má con mình đi thật rồi, con ơi !”                                                             Khi Ba Má tôi ra Nha Trang sống, Ba Má tôi đã nhờ Chú, Cô của Ba và các chú em họ của Ba trông coi quản lý ruộng đất, vườn tược của Ông Nội và của Ba tôi . Nhưng bắt đầu từ đó , tiền huê lợi hàng tháng giảm sút hẳn. Các chú cứ viện lý do mất mùa để ăn xén bớt huê lợi trong khi ruộng của Ba thuộc loại thượng đẳng điền , nên Ba tôi rất tức giận nhưng đành bất lực …                                                       Khi Ba tôi mất, thấy Má tôi chỉ là một phụ nữ  thân cô ,thế cô yếu ớt, viện lý do Ba tôi không có con trai ,” nữ sanh ngoại tộc “, các chú em họ của Ba tôi,  những con người tham lam , độc ác.. đã không từ mọi thủ đoạn hèn hạ, bất chính để chèn ép, gây áp lực, và lừa gạt Má tôi để trấn lột tờ phân thơ Di chúc của Ông Cố tôi và giữ hết  gia sản của Ông Nội để lại cho con cháu.  Đó là cả một câu chuyện dài bi thương mà Má rất đau khổ ,uất ức ..vì đã không giữ được tài sản của chúng tôi. Qua bao năm  điều trị cho Ba rất tốn kém ở bệnh viện Grall, sau khi Ba mất đi, Ba để lại ít vốn cho Má, và từ số vốn này, Má phải lao tâm, nhọc trí tìm phương cách làm ăn để nuôi chúng tôi ăn học ..                                                                            Từ khi Má tôi mất đi, các chú không hề liên lạc  thăm hỏi giúp đỡ  chúng tôi. Tài sản to lớn của Ông Nội tôi, hai chị em tôi không hề nhận được một xu từ các chú họ.  Chúng tôi sinh sống, đi học Đại Học bằng tiền của Má  để lại cho chúng tôi.                                                                                   Lúc Ba mất, tôi lên mười tuổi.  Má chỉ mới ba mươi tám tuổi, còn rất trẻ đẹp.  Mặc dù có vài người danh giá thật lòng đến với Má,  nhưng Má tôi vẫn kiên quyết ở vậy, thờ chồng, nuôi con . Má sống  bằng tình yêu thương dành cho hai chị em tôi và bằng những hoài niệm dành cho Ba tôi .                                                                  Tôi nhớ ngày xưa, những chiều thứ bảy, chủ nhật, ba Má con cùng đi thăm mộ Ba ở nghĩa trang gần Hòn Chồng.  Trong lúc tôi và chị đi cắm nhang ở những ngôi mộ kế bên, Má ngồi cặm cụi nhổ từng cọng cỏ mọc trên mộ Ba, vừa thầm thì trò chuyện cùng Ba.  Nghĩa trang vắng đìu hiu, nghe thật rõ tiếng lá rơi xào xạc.  Nắng chiều hắt lên một màu tím ngát trên những đồi núi màu xanh sẫm phía sau nghĩa trang.  Buồn hiu hắt!  Không bao giờ tôi quên được dáng Má ngồi trang nghiêm , và thật cô đơn bên mộ Ba trong bóng chiều tà pha sắc tím!                                                Buổi tối, tôi ngủ với Má.  Nhiều đêm khuya, tôi giật mình tỉnh giấc, không thấy Má đâu, tôi  hoảng hốt chạy ra phòng thờ, thấy Má đang gục đầu trên bàn thờ Ba khóc lặng lẽ.  Tôi chạy lại ôm chầm lấy Má, và hai Má con cùng khóc với nhau . ..        Nhưng sau đó, Má tôi đã gượng dậy vì các con. Và, thật phi thường,  như một cây đại thụ mạnh mẽ, Má  đã là chỗ tựa vững chắc,  êm ái, luôn bảo bọc, che chở, toả bóng mát cho các con.  Dù Ba mất sớm, nhưng hai chị em tôi luôn đầy đủ, sung túc về vật chất lẫn tinh thần.  Chúng tôi rất hạnh phúc vì Má vừa là một người Ba gương mẫu, vừa là một người Mẹ tinh tế, bao dung, là một người Thày đức độ, và vừa là người Bạn thân thiết, tuyệt vời của hai chị em tôi nữa.                                              Má là Cô giáo dạy Văn rất tuyệt vời của tôi.  Với tình yêu cây cỏ, thiên nhiên,  Má đã truyền  cho tôi nhửng cảm xúc trong sáng, vui vẻ.  Một hôm, Má hỏi tôi: “ Con có muốn ăn bắp do chính tay con trồng không ?” Tôi vỗ tay tán thưởng . Thế là hai Má con cùng nhau xới đất trong vườn.  Má tập tôi gieo trồng những hạt bắp giống . Sáng nào,  tôi cũng chạy ra vườn, hồi hộp theo dõi những cây bắp non bắt đầu nhú lên, cao dần và vươn dài những cành lá nhám xanh nõn. Lần đầu tiên ,nhìn những trái bắp bé xíu xinh xinh e ấp trên cành, tôi reo hò thích thú. Má bảo tôi làm bài văn tả cây bắp.  Tôi săm soi quan sát cây bắp thật kỹ, khoái chí nghịch chùm râu bắp vàng hoe, tò mò xem những hạt bắp non trắng đục như sữa . Tôi hăng hái viết lại những gì tôi đã thấy, và còn viết sa đà về chén chè bắp mà tôi sắp được thưởng thức.                                                                                                                          Từ đó, tôi đâm ra thích môn Tập làm Văn. Những trưa không ngủ, tôi ra vườn ngắm hoa và say sưa làm văn tả tiếp các cây hoa hồng, hoa lan, hoa cúc... Vừa viết, tôi vừa hái những trái cà chua đỏ mọng chấm muối ăn ngon lành, hay đỏm dáng cài lên tóc những đóa hoa lài thơm ngát. Đọc bài văn tôi viết, có đoạn làm Má bật cười ..Má khen những câu văn hay và chỉnh lại những câu chưa đạt.                            Một lần, Má ra đề cho tôi: Hãy tả  một cơn mưa giông ở thôn quê.Tôi  chắc mẩm Má sẽ thích bài viết của tôi vì tôi có nhiều ý tưởng để viết lắm .Nhưng khi đọc xong, Má bảo :  Cả bài con làm rất tốt . Nhưng có một đoạn không chỉnh. .Con viết “ những chú gà vịt nằm chen chúc trong cái  sọt chật chội , lông tả tơi ướt nước mưa , đang kêu lên những tiếng nghe thật vui tai “.  Gà vịt kêu la ,vì chúng đang lạnh, đang đói, đang nghẹt thở ..Nghe những tiếng kêu đau khổ sao có thể vui tai được hở con? Muốn làm tốt một bài Văn, trước tiên, con phải có một tấm lòng .                                                                                                                        Má đã truyền cho  tôi lòng nhân ái, bao dung bằng những bài học cụ thể như thế đó.                                                                                                                           Dần dần, tôi viết khá lên hẳn và luôn đứng nhất môn Văn trong lớp.  Mỗi tháng, tôi hãnh diện khoe  Bảng Danh Dự với Má. Má âu yếm thưởng cho tôi một cây kem mát lạnh, hay chén chè khoai môn thật ngon.  Buổi tối, Má hay đàn và đọc sách.  Nhiều đêm mưa rã rích, hai chị em cuộn mình trong chăn ấm, thả hồn mơ mộng theo tiếng đàn của Má đang réo rắt khúc Giọt Mưa Thu.  Má đã truyền cho tôi niềm đam mê đọc sách và nghe nhạc.  Hồi đó, tôi hay ngồi bên Má nghe radio , nghe các ca sĩ Mộc Lan, Châu Hà hát.  Nhưng tôi mê nhất tiếng hát của cô Thái Thanh. Mỗi khi buồn,  nghe cô Thái Thanh hát, tôi cảm thấy như được tiếp thêm niềm hy vọng, và tâm hồn như được nương theo tiếng hát rực rỡ, phơi phới của cô để cùng bay bổng lên bầu trời xanh ngát, rộn rã ước mơ.  Tôi thích hát từ dạo đó .                                                                                                                   Hồi nhỏ, xem  phim, thấy các Luật Sư  hùng hồn bảo vệ cho người bị nạn, tôi mê lắm và mơ ước lớn lên sẽ thành Luật Sư .  Khi nghe tôi ghi tên vào ban C, Má tôi không vui, nhưng cũng không nở làm tôi buồn . Tôi đã vào học Đệ Tam C ,ban  Pháp Văn, học chung với Phan Lang, Nhung, Nhã, Anh Loan ..ban Anh Văn. Đó là một năm học thật vui và hào hứng .  Nhưng sắp đến hè, Má gọi tôi vào phòng riêng và nói với tôi : “ Luật sư là một nghề rất hay, rất được trọng vọng, nhưng thích hợp với nam hơn nữ.  Nếu con theo nghề này, suốt đời, con cứ phải căng thẳng, nhức đầu vì các vụ kiện tụng rắc rối, cực lắm con à.  Má thấy con nên chuyễn sang học ban A để học ngành Dược như chị con.  Đây là một nghề cao quý, làm ra tiền,và thích hợp với nữ.  Hai chị em cùng nghề, sẽ dễ hợp tác, bảo ban nhau .”  Thương Má, tôi không dám làm trái ý Má tuy lòng khá buồn.  Má đã cấp tốc thuê thày dạy kèm tôi trong ba tháng hè ba môn Toán ,Lý ,Hóa.                                                Vào học lớp Đệ Nhị A ,tôi gặp lại Trần Thúy, người bạn mà tôi đã học chung từ Đệ Thất.  Thúy là đối thủ nặng ký của tôi nhưng không hiểu sao, chúng tôi lại rất thân nhau. Thúy hay ghé nhà tôi chơi, và Thúy hay hỏi tôi : “Sao Thúy thấy Bác gái cưng Vân quá ?” Tôi hiểu điều đó. Khi Ba mất rồi, hai chị em tôi đã trở thành lẽ sống của đời Má .                                                                                                           Khi tôi thi đậu vào trường  Đại Học Dược Khoa, Má cười rạng rỡ và nước mắt lại rơi, những giọt nước mắt hạnh phúc. Tôi thật sung sướng vì  đã làm cho Má hài lòng.                                                                                                                       Vào  học ở Sài Gòn, tôi nhớ và thương Má lắm.  Mỗi tối, sau khi học bài xong, tôi hăm hở viết thư cho Má. Thật thú vị và sôi nổi, tôi kể cho Má nghe chuyện trường lớp , thày cô, bạn bè mới của tôi ..và về nỗi nhớ của tôi luôn dành cho Má.  Tôi cố nghĩ ra những chuyện thật khôi hài, dí dõm để viết cho Má vui, vì tôi biết ở xa các con, Má tôi đang cô đơn buồn lắm, Má đang mong ngóng tin con mỗi ngày.               Nhưng những ngày hạnh phúc không lâu!  Lúc tôi đang giữa kỳ thi lên năm thứ hai DK, Má tôi mất. Tôi khủng hoảng,  đau đớn tột cùng! Nhưng vì muốn giữ lời hứa với Má trước khi mất, tôi đã cố gắng gồng mình ngồi học thi, đầu óc chử nghĩa quay cuồng, nước mắt tuôn rơi và trái tim tan nát!  Văng vẵng bên tai tôi là tiếng đọc kinh cầu siêu của các Sư Thày.  Có lẽ Má đã dõi theo phù hộ cho tôi, nên tôi đã may mắn qua trót lọt kỳ thi năm ấy ...                                                                            Thi xong, tôi tức tốc trở về Nhatrang.  Tôi quỳ bên mộ Má mà đau xé lòng. Mới hôm nào, Má còn ngồi đàn hát cho hai chị em nghe, Má  nhắc nhở chúng tôi phải cố gắng học để xứng đáng là cháu của Ông Nội ..Bây giờ, Má đã  nằm sâu dưới mộ, nghìn trùng xa cách!                                                                                       Vào Sài Gòn, cứ mỗi tối học bài xong, tôi lại khóc vì nhớ Má da diết.  Nhớ Má đến róc cả buồng tim. Chồng giấy mua sẳn để viết thư cho  Má nằm lạnh lẽo trên bàn. Tôi không còn có Má nữa để được viết những lời  yêu thương nũng nịu, để được tâm sự kể cho Má nghe những chuyện vui buồn, để nhờ Má giúp ý kiến mỗi khi tôi gặp chuyện khó xử .Từ nay, trên đường đời, tôi không còn có Má là chỗ dựa tuyệt vời và vững chắc nhất của đời tôi!                                                                         Nhớ lại một thư tôi đã viết cho Má : “Má ráng chờ con nhé. Con sẽ cố gắng học thật giỏi. Sau này, con sẽ mở một pharmacie thật lớn, con sẽ cho Má đếm tiền mệt nghỉ và uống thuốc bổ đã đời luôn”.  Bây giờ ,Má đã đi thật xa và tôi không bao giờ còn có cơ hội thực hiện mơ ước của mình nữa rồi . Nhiều đêm, tôi nằm chiêm bao thấy Má. Vẫn nụ cười bao dung, hiền hòa, vẫn đôi mắt trìu mến yêu thương, tôi chưa kịp nói gì với Má thì đã choàng tỉnh giấc . Và tôi chợt thấy mình đang nức nở khóc như trẻ thơ .                                                                                               Nửa năm sau đó(?) ,bài hát Nửa Hồn Thương Đau ra đời.  Khi đọc và hát  những ca từ của bài này, trong tôi oà vở những cảm xúc: " Nhắm mắt, chỉ thấy một chân trời tím ngắt, chỉ thấy lòng nhớ thương chất ngất, và tiếng hát, và nước mắt ..Khóc lẻ loi một mình .."  .Bài hát dường như dành cho Má tôi,và tôi da diết nhớ Má. Nhớ dáng Má ngồi thật cô đơn trong bóng chiều tím ngát, nhớ tuổi thơ của mình luôn quấn quít bên Má, nhớ những đêm trăng sáng, ba Má con cùng ngồi trên bãi biển ngắm trăng, nghe sóng vỗ rì rào và cùng hít thở  mùi hương trong lành của biển, nhớ những con đường yên tĩnh, cả nhà cùng đi dạo dưới những hàng cây thơ mộng thoang thoảng hương ngọc lan, nhớ những  món ăn thật ngon Má đã hào hứng, cặm cụi nấu cho hai con gái,  như  thể Má muốn dồn hết bao nhiêu âu yếm, yêu thương vào những bửa cơm để bồi bổ sức khỏe cho con gái ,..Nhớ về Má thật nhiều và cũng nuối tiếc thật nhiều vì mình chưa làm được gì để báo hiếu cho Má ..Và ngày xưa, lúc đó, tôi đã hát bài hát NHTĐ với tất cả tấm lòng mình.  Sau này ,khi hát lại bài hát này ,vẫn đong đầy những cảm xúc trong tôi.                                                                        Sau này, khi tôi đã trưởng thành và có một gia đình hạnh phúc bên chồng con, tôi càng nhớ Má, càng thấu hiểu sâu sắc hơn tấm lòng cao cả của Má.  Ngày xưa, khi  Ba tôi mất, Má còn rất trẻ và đã cô đơn biết dường nào, nhưng Má đã hy sinh tuổi xuân, vẫn vững vàng  một lòng son sắt với chồng, con !. Mãi mãi, tôi luôn ngưỡng mộ, biết ơn, và thương nhớ Má !                                                                              Cứ đến Mùa Vu Lan, nhìn bông hồng trắng cài trên ngực áo, tôi lại nhớ Má.  Hát bài Giọt Mưa Thu, tôi lại nhớ Má. Về Nha trang, đi ngắm biển, tôi cứ muốn ngồi lại đúng cái chỗ ngày xưa ba Má con vẫn hay ngồi chơi với nhau.  Ăn món gì ngon ,tôi lại nhớ Má .Tôi chưa bao giờ nấu món gì ngon để mời Má, mà chỉ toàn nhận của Má.  Dạy các con, các cháu, tôi sực nhận ra, mình đang lặp lại những điều Má đã dạy tôi trước kia ..Má vẫn hiện diện khắp nơi, vì Má luôn ở trong trái tim tôi .Nhiều lúc, tôi thật sự kinh ngạc và ngưỡng mộ Má.  Một người phụ nữ  dịu dàng, đơn độc, vất vả nuôi con một mình, sao có thể vĩ đại và cao cả thế kia?  Mặc dù Má ra đi rất sớm, nhưng Má đã nhìn xa thấy rộng, Má đã hướng nghiệp cho con và trang bị cho chúng con những tri thức,  nhân nghĩa,  sự ham mê học hỏi, ý chí phấn đấu và lòng yêu thương.. để chúng con có thể đứng vững trên đôi chân của mình, tự bước đi một mình trên con đường đời đầy chông gai, khó khăn phía trước.  Má muốn các con gái của Má  phải sống vui vẻ và hạnh phúc !                              Những ngày Rằm hay Mồng Một, tôi thường đọc kinh Phật.  Dù có nhiều sách kinh mới, nhưng tôi vẫn thích dùng quyển kinh mà Má tôi vẫn đọc ngày xưa dù bây giờ những trang sách đã ố vàng. Khi tôi sờ vào những trang sách cũ, tôi hình dung ngày xưa, Má tôi đã áp bàn tay xinh đẹp của Má lên đây, và tôi thấy Má đang thật gần .  Tôi vẫn hằng cầu nguyện : “ Kiếp sau , xin cho con vẫn được làm con gái của Má , Má ơi! “.                 

      Nguyễn thị Ngọc Vân

 

                                      Chiều Nghĩa Trang .

                         Nghĩa trang tím ngát bóng chiều tà ,

                         Mây vờn đồi núi chập chùng xa ,

                         Khói lam nghi ngút hương trầm mặc ,

                         Hôm nay con về thăm Mẹ Cha !

            Hoa quả xinh tươi con kính dâng,

            Con quỳ trước mộ lòng tri ân ,

            Mẹ Cha ơn đức như trời biển !

            Lời dạy ngày xưa ,con khắc tâm .

                        Nghẹn ngào con nhớ thuở mười ba,

                        Mẹ dắt con đi thăm mộ cha ,

                        Mẹ ngồi cô độc ,khăn sô trắng

                        Trái tim rũ rượi ,hồn đi xa !

            Chiều xưa hôm ấy ,giống chiều nay ,

            Cỏ lau hoa trắng thướt tha  bay ,

            Hoàng hôn màu tím xôn xao nhớ ,

            Dáng mẹ hao gầy ,bước như mây !

                         Vẫn biết dòng đời triền miên xoay ,

                          Sanh Lão Bệnh Tử ,vẫn loay hoay ,

                          Tạo Hoá muôn đời không thay đỗi

                          Sao ta day dứt nỗi  u hoài ! 

            Đường xưa lối cũ vẫn còn đây ,

            Một mình ta đứng giữa trời mây ,

            Người xưa xa hút mờ nhân ảnh ,

            Hiu hắt bên ta ,cánh vạc bay !

 

                  Nguyễn Thị  Ngọc Vân

         

         Thăm Lại Trường Xưa .

 

                 Ghé thăm trường cũ một chiều mưa ,

                  Nao nao ,quay quắt nhớ ngày xưa

                  Lung linh áo trắng sân trường nắng,

                  Hồn thắm chao nghiêng tuổi mộng vừa !

    Nghịch ngợm nô đùa tuổi ô mai ,

    Hết giận rồi vui ,vai bá vai ,

    Bước chân chim sẻ đi nhặt nắng ,

    Long lanh bướm trắng trong mắt nai .

                 Văng vẵng đâu đây tiếng nói cười ,

                 Mắt ai lấp lánh nắng hè tươi ,

                 Phượng hồng thắm đỏ giòng lưu bút ,

                 Bịn rịn chia tay ,nước mắt rơi !

     Đây rồi lớp học, chỗ mình ngồi ,

     Đứng bên cửa sổ thoáng bồi hồi ,

     Vẫn khung trời cũ ,hàng dương thắm .

     Hồn đã bao lần ...lãng đãng trôi .

               Hôm nay chủ nhật ,trường vắng tanh ,

               Bước đi ,ta vẫn bước loanh quanh ,

               Sục sạo ta tìm ..ta thuở ấy ,

                Chỉ nghe mưa khóc, thoáng mong manh !

     Mới đó đã qua mấy mươi năm ,

     Tiếng vọng hư vô ...vẫn bặt tăm ,

     Thày cô bạn cũ giờ đâu cả ,

     Ngậm ngùi ta nhớ ...thuở xa xăm !

  Nguyễn Thị Ngọc Vân